هورمون محرک فولیکول (FSH)، توسط غده هیپوفیز در مغز ساخته می شود. کنترل تولید FSH، سیستم پیچیده ای است که هورمون های تولید شده توسط غدد تناسلی (تخمدان ها یا بیضه)، هیپوفیز و هیپوتالاموس را درگیر می کند.
علت درخواست تست FSH
این تست برای ارزیابی عملکرد هیپوفیز بیمار، شامل مسائل باروری، نارسایی غدد جنسی، مسائل دوران بلوغ یا تومورهای هیپوفیز؛ هنگامی که فرد دچار مشکل حامله شدن یا دوره قاعدگی نامنظم است؛ وقتی که پزشک فکر می کند که بیمار دارای علائم اختلالات هیپوفیز یا هیپوتالاموس است یا علائم بیماری تخمدان یا بیضه دارد؛ یا هنگامی که پزشک مشکوک شود که کودک بلوغ جنسی تأخیری یا زودهنگام دارد؛ در مردان و زنان، به عنوان بخشی از اقدامات لازم برای ناباروری و اختلالات هیپوفیز یا غدد جنسی؛ هنگامی که سیکل قاعدگی زن متوقف یا نامنظم شده، برای تعیین این که آیا زن وارد دوره یائسگی شده یا نه، درخواست می شود.
*نمونه در تست FSH نمونه خون از ورید بازو؛ گاهی نمونه ادرار تصادفی، یا ادرار ۲۴ ساعته lمیباشد.*
نمونه در آزمایش FSH چگونه جمع آوری میشود؟
نمونه خون از طریق فروبردن سوزن داخل ورید بازو به دست می آید. گاهی اوقات نمونه ادرار تصادفی جمع آوری می شود، اما به دلیل ترشح چرخه ای FSH، ممکن است جمع آوری ادرار۲۴ ساعته درخواست شود. با اندازه گیری سطوح FSH تولید شده در طی یک دوره ۲۴ ساعته، تغییرات سطح FSH که در طول روز دیده می شود، می تواند به حداقل برسد.
اعمال FSH (هورمون محرک فولیکولی):
در مردان : اثر بر لوله های اسپرم ساز و تحریک ساخته شدن اسپرم
در زنان : اثر بر فولیکول و تحریک ترشح استروژن از آن
FSH در زنان رشد و بلوغ تخمک ها در تخمدان در فاز فولیکولی سیکل قاعدگی را تحریک می کند. FSH در مردان بیضه ها را برای تولید اسپرم بالغ تحریک می کند و همچنین تولید پروتئین های متصل به آندروژن را پیش می برد. سطوح FSH در مردان پس از بلوغ نسبتا ثابت است.
در نوزادان و کودکان، سطح FSH در مدت کوتاهی پس از تولد افزایش می یابد، سپس تا سطوح بسیار پایین افت می کند (تا ۶ ماه در پسران و ۱-۲ سال در دختران). در حدود ۶-۸ سال، سطوح FSH دوباره قبل از شروع بلوغ و توسعه ویژگی های ثانویه جنسی افزایش می یابد.
شرایطی که تست FSH افزایش میابد
در زمان یائسگی، عملکرد تخمدان ها متوقف می شود و سطح FSH افزایش می یابد. افزایش سطح LH و FSH در نارسایی اولیه تخمدان دیده می شود. در مردان، سطح بالای FSH ممکن است نشان دهنده نارسایی اولیه بیضه باشد که می تواند به علت نقص در رشد بیضه یا آسیب بیضه باشد. بلوغ زودرس در نوجوانان سطح LH و FSH را افزایش می دهد. FSH با بالا رفتن سن و در افراد سیگاری افزایش می یابد.
شرایطی که تست FSH کاهش میابد
سطوح پایین LH و FSH در نارسایی ثانویه تخمدان دیده می شود. بلوغ دیررس در نوجوانان سطح LH و FSH را کاهش می دهد.
تداخلات دارویی
نتایج FSH می تواند با استفاده از سایمتیدین، کلومیفن، دیژیتالیس و لوودوپا افزایش یابد. نتایج FSH می تواند با قرص های جلوگیری از بارداری، فنوتیازین ها و درمان های هورمونی کاهش یابد.
اطلاعات تکمیلی آزمایش FSH
FSH اغلب همراه با آزمایش های دیگر (LH، تستوسترون، استرادیول و پروژسترون) در اقدامات لازم برای ناباروری در مرد و زن، هر دو مورد استفاده قرار می گیرد. سطوح FSH همچنین در بررسی بی نظمی های قاعدگی و برای کمک به تشخیص اختلالات هیپوفیز یا بیماری های مربوط به تخمدان ها یا بیضه مفید هستند. سطح FSH برای کمک به تعیین علت تعداد کم اسپرم در مردان استفاده می شود.
در کودکان، FSH و LH برای تشخیص بلوغ تأخیری و زودرس استفاده می شود.
در زنان، سطوح LH و FSH می تواند به افتراق بین نارسایی اولیه تخمدان (نارسایی خود تخمدان ها یا عدم توسعه تخمدان ها) و نارسایی ثانویه تخمدان (نارسایی تخمدان ها به علت اختلالات هیپوفیز یا هیپوتالاموس) کمک کند.
تفسیر آزمایش FSH
Normal Results FSH test
Normal FSH level will differ depending on a person’s age and gender.
Male مرد
Before puberty: 0 – 5.0 mIU/ml قبل از بلوغ
During puberty: 0.3 – 10.0 mIU/ml در دوران بلوغ
Adult: 1.5 – 12.4 mIU/ml بالغ
Female زن
Before puberty: 0 – 4.0 mIU/ml
During puberty: 0.3 – 10.0 mIU/ml
Women who are still menstruating: 4.7 – 21.5 mIU/ml
After menopause: 25.8 – 134.8 mIU/ml
mIU/ml = milli international units per milliliter
**Normal value ranges may vary slightly among different laboratories. Some labs use different measurements or test different samples. Talk to your doctor about the meaning of your specific test result.
